Jezuïeten in Paraguay en Argentinië

San Ignacio Miní, Argentinië

Jeremy Irons (een van mijn favoriete acteurs), Robert De Niro, Ennio Morricone … Het enthousiasme waarmee u nu uit volle borst “The Mission” roept, is ontroerend.

Ik bevind mij terug in de streek van de jezuïetische missieposten in het grensgebied van Paraguay, Argentinië en Brazilië, waar de film zich ook afspeelt. Veel blijft er van deze karakteristieke vestingen niet meer over, maar wel genoeg om een aantal van hen tot UNESCO Werelderfgoed uit te roepen. De ruïnes aan Paraguayaanse kant had ik al bezocht vanuit Hohenau, samen met mijn Airbnb gastvrouw Noemi, nu zijn die in Argentinië aan de beurt.

Wanneer de jezuïeten begin 17de eeuw besluiten dat het zo niet verder kan met de arme Guaraní die in dit gebied leven, sturen ze missionarissen om hen het ene ware geloof bij te brengen en hen in het keurslijf van de Europese levenswijze te wringen. Dat laatste natuurlijk tot op zekere hoogte, het blijven toch inboorlingen die de luxe waarin hun superieure redders leven niet waardig zijn. In totaal werden dertig zogenaamde reducciones gesticht. Tot in 1767 de Spaanse koning vindt dat die jezuïeten toch wat veel zeggenschap beginnen krijgen en ze hals over kop Zuid-Amerika moeten verlaten.

Paraguay

De voorlaatst gestichte van die nederzettingen, Jesús de Tavarengüe in Paraguay, werd zelfs nooit afgewerkt, vandaar ook de naam. De gids, nog een jonge beginneling, is blijkbaar onder de indruk van het gezelschap dat hij moet rondleiden en besluit zijn bijdrage zoveel mogelijk te beperken. Hij is zichtbaar opgelucht wanneer hij uit zijn lijden verlost wordt en maakt zich snel uit de voeten. Buitenlandse toeristen zijn hier geen dagelijkse kost. En al zeker niet in gezelschap van een hoge tante van de toeristische dienst.

Jesús de Tavarengüe
Tereré drinken in Jesús de Tavarengüe

In Trinidad, de andere Paraguayaanse site, is de gids minder onder de indruk. Ze is duidelijk gemotiveerd en weet waar ze het over heeft.
Hoewel later gesticht dan Jesús werd deze post wel afgewerkt. Je merkt het onmiddellijk aan de aanwezige decoratie.

Decoratie in de kerk van Trinidad, Paraguay
Decoratie in de kerk van Trinidad, Paraguay

Het klank- en lichtspel ‘s avonds blijkt een wandeling te zijn onder begeleiding van een gids. Ik had gedacht na de rondleiding in alle rust nog wat foto’s te maken, maar die vlieger gaat niet op. In zeven haasten maak ik vlug nog een paar foto’s alvorens het licht onherroepelijk uit gaat.

Klank- en lichtspel in Trinidad, Paraguay
Klank- en lichtspel in Trinidad, Paraguay

De dag erna in Jesús bestaat het klank- en lichtspel uit een geanimeerde projectie achteraan in de kerk. Best wel de moeite. En er zijn zelfs nog een paar andere gegadigden aanwezig. Tijdens het weekend is het altijd wat drukker.

Klank- en lichtspel in Jesús de Tavarengüe, Paraguay
Klank- en lichtspel in Jesús de Tavarengüe, Paraguay

Argentinië

In Argentinië is San Ignacio Miní de bekendste en best bewaarde site, in het midden van het dorp. Het verschil met Paraguay is groot. Veel duurder, veel minder goed onderhouden, veel minder vriendelijk en er staat ook nog veel minder van overeind. Kortom, alles veel minder behalve de prijs.

Ook hier is er ‘s avonds een klank- en lichtspel. Terwijl dat in Paraguay gewoon met hetzelfde ticket kon bijgewoond worden, moet ik in San Ignacio nog eens afzonderlijk de volle pot betalen. De begeleider van dienst is een norse oudere man die met ijzeren hand de groep in de pas laat lopen. Het vertoonde spectakel is wel origineel, projecties op gebouwen, bomen en … op de nevel die tussen de bomen hangt. Door de dikwijls slechte kwaliteit van de beelden op deze afstand lukt het me echter niet om mijn aandacht bij het verhaal te houden. Ik probeer me voor te stellen hoe die projecties op de nevel zouden overkomen als ik hier alleen zou zijn. In elk geval veel intiemer, misschien zelfs een beetje spokerig.

Kerk in San Ignacio Miní, Argentinië
Kerk in San Ignacio Miní, Argentinië

De twee volgende sites, Santa Ana en Loreto, gaan verder in dalende lijn. Steeds minder blootgelegd en steeds verder weg. De vriendelijke gidsen voegen veel interessante informatie toe, maar kunnen toch niet verbergen dat er eigenlijk niet heel veel te zien is. Voor de vierde, Santa María la Mayor aan de grens met Brazilië, besluit ik te passen. Ik zal wel nog eens naar de film kijken.

De jezuïetische missiepost van Santa Ana in Argentinië
De jezuïetische missiepost van Santa Ana in Argentinië

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.