Montevideo, aan de oever van de Río de la Plata, is de hoofdstad van Uruguay. Het verschil met Salto, de tweede grootste stad van Uruguay, is immens. Dit is een stad van bijna anderhalf miljoen inwoners, bijna vijftien keer zo groot en ook zo druk. Hoewel Montevideo mij niet beklijft, heeft ze toch haar charmes en is ze een bezoekje waard. Te beginnen in het oude stadsgedeelte, dat in den beginne ook het enige stadsgedeelte was.

Kathedraal

Het gebeurt niet zo vaak meer dat ik onder de indruk ben van een kerk (ik ben al eens in een kerk geweest), maar van de kathedraal in Montevideo word ik toch wel stil. De prachtige afwerking in marmer en de originele kleuren van de decoratie, samen met de religieuze muziek die zacht op de achtergrond speelt, zorgen voor een bijna religieuze ervaring.

Museo Andes 1972

Voluit Museo del Milagro de los Andes, Museum van het Mirakel van de Andes. Een museum gewijd aan de vliegtuigramp van 1972, met onder andere het Uruguayaanse rugbyteam aan boord, die in 1993 verfilmd werd als Alive, met onder andere Ethan Hawke. U herinnert zich vast wel nog dat de overlevenden zich uiteindelijk genoodzaakt zagen om van hun overleden reisgenoten te eten om niet om te komen van honger.

Het hele verhaal wordt hier dag per dag uitgebreid verteld en geïllustreerd met brokstukken van het vliegtuig en voorwerpen die door de overlevenden gemaakt werden om zich te beschermen tegen de kou en zich van water te voorzien. Samen met wetenschappelijke verklaringen van zowat elk fenomeen dat een rol speelde. Van weersverschijnselen tot doodsoorzaken, en hoe een eerdere expeditie naar de bewoonde wereld tot mislukken gedoemd zou zijn geweest.

Het meest aangrijpende zijn echter de getuigenissen van overlevenden en familieleden in het inleidende filmpje. Vooral het geluidsfragment waarin de nieuwslezer live op de radio de namen van de geredde inzittenden voorleest en daarbij de naam van zijn eigen zoon tegenkomt, zorgt voor een krop in de keel.

Mausoleum van Artigas

Midden op Plaza Independencia, net buiten de poort van de oude stad, staat een groot standbeeld van de generaal te paard. Tegen een achtergrond van de lelijkste appartementsgebouwen, zóveel respect hadden ze nu ook weer niet.

Langs weerszijden kom je via een trap naar beneden in een grote ruimte waar zijn urne bewaard wordt. Ondanks de wachtposten langs beide zijden, waarvan er een ongegeneerd staat te gapen, heeft het toch veel weg van een toeristische attractie. Bezoekers die luidop commentaar geven en volop selfies maken. In het mausoleum van Che Guevara in Santa Clara, in Cuba, was dat toch wel net iets anders: daar moest je zelfs niet fluisteren, en foto’s maken was ook uit den boze.

Teatro Solís

Schuin achter het mausoleum bevindt zich teatro Solís, het belangrijkste en mooiste theater van de stad, dat recent gerestaureerd en uitgebreid werd. Tot mijn grote verbazing ben ik de enige voor de Spaanstalige rondleiding. Een persoonlijke rondleiding, daar ben ik nooit op tegen. De gids blijkt een jonge studente te zijn, die er blijkbaar ook wel zin in heeft. Met plezier vertelt ze alles wat ik maar wil weten en doet galant alsof ze verbaasd is over mijn opmerkzaamheid.

Palacio Salvo en Museo del Tango

Aan de andere kant van het mausoleum kan je onmogelijk naast het Palacio Salvo kijken. Het meest iconische gebouw van Montevideo en ooit het hoogste van Zuid-Amerika, tot een maand later in Brazilië een gebouw van één meter hoger met die eer ging lopen. Oorspronkelijk was dit een klassehotel, met onder andere een apart restaurant voor kinderen en voor volwassenen. Nu worden de ruimtes, van berghokken niet groter dan twee meter op drie tot suites van een hele verdieping, verhuurd als appartement.

In hetzelfde gebouw, op het gelijkvloers, kan je tegen betaling ook een ‘rondleiding’ krijgen in het Museo del Tango. Dit museum bestaat uit een vrij kleine ruimte waar een tango-bar uit de begindagen nagebootst wordt, aangevuld met wat foto’s uit de oude doos. Op tien minuten ben je daar al lang rond, toiletbezoek en de gratis vingerhoed warme witte wijn, die gepromoot wordt als gratis wijnproeverij, inbegrepen.

Biblioteca pedagógica

In geen reisgids te vinden, ergens verstopt in een hoek van Plaza Cagancha bevindt zich de biblioteca pedagógica, met bijhorend museumpje over de omschakeling van het religieuze onderwijssysteem met lijfstraffen naar het op wetenschappelijke leest geschoeide systeem zonder lijfstraffen, ingevoerd door de gerespecteerde José Pedro Varela. Het nieuws doet algauw de ronde dat er een Belg aanwezig is en ik moet zeker eens met de vrouw daar achter die balie gaan praten, want die heeft nog in Brussel gewoond. Niet weinig fier staat ze me in het Frans te woord.

Wanneer de directrice van de school verneemt dat ik in da house ben, komt ze op me toe gestoven om me te verwelkomen en zich voor te stellen, en ze gebiedt meteen aan maestra Liria om me rond te leiden. Wat deze sympathieke dame met veel overgave doet. Het is duidelijk dat ze ervan geniet. Of ik wel nog tijd hebt, vraagt ze na een tijdje. Zeker en vast, ik moet nergens heen.

In de kleuterklas hangt een spiegel waar je met de nodige poespas drie wensen mag doen. Wanneer ze me het geheim verklapt om deze wensen te laten uitkomen, kijkt ze me met een vrolijke twinkeling samenzweerderig aan. Later herinnert ze me er nog eens aan zodat ik het zeker niet zou vergeten. Met die wensen komt het wel goed.

Bij het afscheid, de deuren moeten nu echt wel dicht, verzekert ze zich ervan dat ik zeker haar naam mee heb. Langs achter glip ik nog vlug het museum binnen om ongezien een paar foto’s te maken voor de bewaakster mij op straat gooit.

Cementerio Central

Net als in Mercedes lijkt het kerkhof van Montevideo wel op een kunstpark waar de overledenen zich al eens laten gaan in zelfverheerlijking.

Dit is waar de fine fleur van Uruguay zich al meer dan anderhalve eeuw laat begraven, sommige met uitzicht over de Río de la Plata. Het is lang genoeg dood te zijn, dan kan je maar beter zorgen voor een mooi uitzicht om van te genieten.

Ook na hun dood spelen hoge officieren nog graag met soldaatjes.

Castillo Pittamiglio

Een paar kilomter verder langs de Ramblas, waar het aangenaam wandelen, lopen, fietsen en nietsen is, kom je aan het Castillo Pittamiglio, ingeklemd tussen appartementsgebouwen. Dit was het niet onaardige optrekje van een bekende alchemist, Pittamiglio, sinds jaren een cultureel centrum, waar je op gezette tijden een interessante rondleiding kan krijgen.