Wie kent OXO nog ? Niet dat irritante spelletje waar je bolletjes en kruisjes in een rooster moet zetten, maar de bouillonblokjes, en ook de corned beaf. Deze werden gemaakt in Fray Bentos, een goed half uurtje met de bus van Mercedes, aan de oevers van de Uruguay, zo’n honderd kilometer voor deze samen met de Paraná de Río De La Plata vormt. Door de Engelse firma Anglo. Sinds een paar jaar behoort deze ‘fabriek’ tot het UNESCO Werelderfgoed. De site is intussen al jaren verlaten en in verval, maar op de hoogdagen werden hier zo’n tweeduizend koeien per dag ‘verwerkt’.

Google Maps

Vertrouw nooit zomaar op Google Maps als je het adres niet kent. Een mens moet daar blijkbaar soms nog eens aan herinnerd worden … Na een wandelingetje van de busterminal naar de rivier wordt het stilaan tijd voor de rondleiding. Volgens Google Maps een kleine twintig blokken terug landinwaarts. Daar aangekomen, blij dat er nog een half uur over blijft om op het gemak iets te drinken, wijst hoegenaamd niets op de aanwezigheid van enig cultureel erfgoed. Navraag in een winkeltje leert dat het niet daar is, maar wel volledig de andere kant het dorp, aan de rivier een eind buiten het centrum. Maar wacht, ik zal wel een taxi bellen. Die taxi blijkt een vriend te zijn met een aftandse rammelbak, die mij dan ook nog eens afzet aan de ingang van de universiteit en niet waar ik eigenlijk moet zijn.

Rondleiding

In het bijbehorende kleine museumpje vind je een aantal voorwerpen, machines en voertuigen uit die tijd, maar echt interessant wordt het met de begeleide rondleiding in de achterliggende fabriek. Geen rondleidingen in het Engels wordt mij onmiddellijk duidelijk gemaakt, alleen in het Spaans. Alsof ik het anders zou gewild hebben.

De gids, een vrouw van iets meer dan gemiddelde leeftijd met een stevig postuur, had hier in de goede oude tijd zelf nog gewerkt. Te oordelen naar haar sappige manier van vertellen en vrolijke gegrinnik geniet ze na al die jaren nog steeds na met volle teugen.

Eerste halte is de machinekamer, waar zowel de eerdere met stoom aangedreven als de allereerste electrische motoren staan te verroesten, en de aanpalende contolekamer. Verdere verklaringen voor de naam Museum van de Industriële Revolutie is er niet te vinden. Tenzij je het aan het plafond bevestigde transportsysteem voor de cadavers meerekent. En de industriële schaal waarop het vee verwerkt werd, waarbij niets verloren ging. Van letterlijk alles behalve het geloei werden producten gemaakt en verkocht.

Daarna volgen de ingang voor de koeien met ontsmettende douche (om een of andere reden moet ik opeens aan Auschwitz denken) en de slachtkamer, de faena, waar alle onderdelen netjes gescheiden werden en gedistribueerd naar de juiste afdeling. Opmerkingen over vegetarisme van twee Argentijnse koppels vindt onze gids uitermate geestig en ze laat niet na er aan toe te voegen dat ze nog steeds dagelijks met veel smaak haar vers stuk vlees verorbert. Waarbij het water haar zichtbaar weer in de mond loopt.

Van daaruit gaat het dan weer verder naar de koelkamers. De eerste kamer is donker en er is niets te zien, maar de tweede kamer is wel schoongemaakt en verlicht. Enige obstakel is wat opgehoopte donkere aarde en planken in de gang ernaartoe. Een onoverkomelijke hindernis voor onze Argentijnse vrienden. Of ík wél wil gaan, vraagt onze gids, wanneer ik aanstalten maakt om de gang verder in te lopen. Bwa, waarom niet ? Es belga, het is een Belg, hoor ik haar verklaren, terwijl ik de koelkamer binnenga. Het is mij niet duidelijk of dat bewonderend bedoeld is.

Nadien in het centrum van het dorp, in restaurant Friends, een zaak die alleen de naam en de manier waarop het geschreven staat met de serie gemeen heeft, is het toch maar kip geworden …

Technisch gesproken:
De rondleiding kost normaal 150 pesos, maar was uitzonderlijk gratis
Er rijden regelmatig bussen vanuit Mercedes